टिकटक इतिहास: बिश्व जगतमा किन आँखाकाे तारो बन्यो टिकटक !

निगरानी ब्युराे । टिकटक (चिनियाँ: 抖音) (उच्चारण-दोउयिन) एक प्रख्यात चिनियाँ भिडियो आर्दानप्रदान गर्ने सामाजिक सञ्जाल सेवा हो जुन जुजि थाओदोङ (बाइटडान्स शीर्षक) नामक चिनियाँ प्रविधि कम्पनीको स्वामित्वमा रहेको छ । चीनको राजधानी बेइजिङमा मुख्यालय रहेको यसको सेवाको स्थापना सन् २०१२ मा झाङ यिमिङले गरेका थिए। यो प्रतिधि लिप-सिन्क (ओठ समक्रमण), सुखान्त तथा मनोरञ्जक तथा प्रतिभा सङ्ग्रहित भिडियोहरू सृजना गर्न प्रयोग गरिन्छ।

यसको आधिकारिक अनुप्रयोग सन् २०१७ मा आइओएस र एन्ड्रोइडको लागि चीन बाहिरका बजारहरूको लागि सुरु गरिएको थियो। बाइटडान्सले यसअघि सेप्टेम्बर २०१६ मा चिनियाँ बजारका लागि दोउयिन (चिनियाँ: 抖 音) सुरु गरेको थियो। टिकटक र दोउयिन समान छन्, तर चिनियाँ इन्टरनेट नियन्त्रण विधि प्रतिबन्धहरूलाई पालना गर्न छुट्टा छुट्टै सेवकहरूमा सञ्चालित छन्। अनुप्रयोगले ३ देखि १५ सेकेन्ड सम्मको ओठ समक्रमण समावेशको श्रव्य दृश्य सार्वजनिक गर्न अनुमति दिन्छ।  भने यसले छोटो दोहोरिँदो भिडियोको लम्बाईलाई ३ देखि ६० सेकेन्ड सम्ममा सीमित गरेको छ। यो एसिया, संयुक्त राज्य अमेरिका र विश्वका अन्य भू-भागहरूमा लोकप्रिय छ। टिकटक चीनमा उपलब्ध छैन, र यसको सेवक अनुप्रयोगहरू उपलब्ध भएका देशहरूमा आधारित छन्।

अक्टोबर २०१८ मा टिकटक संयुक्त राज्य अमेरिकामा सर्वाधिक डाउनलोड गरिएको अनुप्रयोग बन्न सफल भएको थियो उक्त सफलता प्राप्त गर्ने यो पहिलो चिनियाँ अनुप्रयोग हो।  सन् २०१८ मा, यो विभिन्न देशका १८० भन्दा बढी बजारहरूमा र ​​८५ भाषाहरूमा उपलब्ध बनेको थियो। फेब्रुअरी २०१९ मा, दोउयिन सहित टिकटकले, चीनमा एन्ड्रोइड स्थापनाहरू बाहेक, विश्वव्यापी रूपमा एक अरब डाउनलोड पार गरेको थियो। सन् २०१९ मा, टिकटकले सन् २०१० देखि २०१९ सम्मको दशकको ७औं सर्वाधिक डाउनलोड गरिएको मोबाइल अनुप्रयोग बनेको घोषणा गरेको थियो। जुन २०२० देखि, केभिन मायर टिकटकका प्रमुख कार्यकारी र सञ्चालन अधिकृत हुन्।

दोउयिनलाई सेप्टेम्बर २०१६ मा चीनमा बाइटड्यान्सद्वारा सुरू गरिएको थियो।[ दोउयिनलाई २०० दिन लगाई विकसित गरिएको थियो, र यसको सञ्चालन एक वर्षमा १० करोड प्रयोगकर्ताहरू यसमा दर्ता भएका थिए। त्यस समयमा यसमा हरेक दिन १ अरब भन्दा बढी श्रव्य दृश्यहरूको अवलोकन गरिएको थियो। टिकटकलाई सेप्टेम्बर २०१७ मा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रक्षेपण गरिएको थियो। २३ जनवरी २०१८ मा, टिकटक थाइल्याण्ड र अन्य देशहरूमा अनुप्रयोग भण्डारहरूमा नि: शुल्क मोबाइल अनुप्रयोग डाउनलोडहरूको बीचमा शीर्ष स्थानमा उक्लन सफल भएको थियो।

मोबाइल अनुसन्धान केन्द्रले चीनमा एन्ड्रोइड प्रयोगकर्ताहरूलाई समावेश नगर्ने तथ्याङ्ककालाई जारी गर्दै अमेरिकामा टिकटकलाई लगभग ८ करोड र विश्वव्यापी रूपमा ८० करोड पटक डाउनलोड गरिएको बताएको थियो जसमा जिमी फलन र टोनी हक सहितका प्रख्यात व्यक्तित्वहरू नोभेम्बर २०१८ मा अनुप्रयोगमा सामेल भएका थिए।

३ सेप्टेम्बर २०१९ मा, टिकटक र एनएफएलले बहु वर्ष साझेदारीको घोषणा गरेका थिए। साझेदारीमा आधिकारिक एनएफएल खाताको सुरूवात समावेश छ जसले विश्वव्यापी अनुयायीहरूका लागि एनएफएलका सामग्रीहरूको प्रस्तुत गर्दछ ।

९ नोभेम्बर २०१७ मा, टिकटकको अभिभावक कम्पनी, बाइटड्यान्सले प्रतिस्पर्धाी म्युजिकल्लीलाई खरीद गर्न १ अर्ब अमेरिकी डलर खर्च गरेको थियो। यो साङ्घाई आधारित थियो भने यसको कार्यालय साण्टा मोनिका , क्यालिफोर्नियाको रहेको थियो जसमा यसको सेवाले अमेरिकी युवा युवतीहरूलाई लक्षित गरेको थियो।

अमेरिकी युवा प्रयोगकर्ताहरूलाई लक्षित गर्दै टिकटक र म्युजिकल्ली २ अगष्ट २०१८ मा समायोजित भएका थिए जसको उद्देश विद्यमान खाता र डाटालाई एक अनुप्रयोगमा संरक्षित गरी एक ठूलो श्रव्य दृश्य समुदाय सृजना गर्नु थियो जसमा यसको शीर्षक टिकटक राखिएको थियो। म्युजिकल्ली एक सामाजिक सञ्चार माध्यम श्रव्य दृश्य मञ्च हो जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई छोटो ओठ समक्रमण र सुखान्त श्रव्य दृश्यहरू सृजना गर्न अनुमति दिन्थ्यो। यसको आधिकारिक रूपमा सुरुवात अगष्ट २०१४ मा भएको थियो।

सन् २०१८ सम्ममा, टिकटक १५० भन्दा बढी बजारमा र ७५ वटा भाषाहरूमा उपलब्ध छ। सान फ्रान्सिस्कोमा अवस्थित अनुप्रयोग विश्लेषक मञ्च सेन्सर टावरले सिएनबिसिलाई प्रदान गरेको तथ्याङ्कका अनुसार सन् २०१८ को पूर्ण आधा अवधिमा टिकटकलाई एप्पलको एप स्टोरमा १० करोड ४ लाख भन्दा बढी पटक डाउनलोड गरिएको जनाएको थियो। त्यस समयावधिमा यो फेसबुक, युट्युब र इन्स्टाग्रामलाई पार गरी संसारको सर्वाधिक डाउनलोड गरिएको आईओएस अनुप्रयोग बन्न सफल भएको थियो।

टिकटकबाट छुट्टै अनुप्रयोगको रूपमा, दोउयिन विकासकर्ताको वेबसाइटबाट उपलब्ध छ र सेप्टेम्बर २०१६ मा सुरु देखि यसले अनुप्रयोगमा सोही शीर्षक कायम गरिरहेको छ। फेब्रुअरी २०१८ मा, दोउयिनले सङ्गीत मुद्रिकरण गर्नका लागि आधुनिक स्काईको साथ साझेदारीको सुरु गरेको थियो। १६ जुलाई २०१८ मा, दोउयिनको विश्वव्यापी मासिक सक्रिय प्रयोगकर्ताको सङ्ख्यामम उल्लेखनिय रूपमा वृद्धि भई ५० करोड पुगेको थियो। नोभेम्बर २०१९ मा, अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको प्रशासनले अमेरिकी सामाजिक सञ्जाल म्युजिकल्लीलाई टिकटकले अधिग्रहण गरेको सम्बन्धमा अनुसन्धान गर्ने घोषण गरेको थियो।

टिकटक मोबाइल अनुप्रयोगले प्रयोगकर्ताहरूलाई आफ्नै छोटो श्रव्य दृश्य सृजना गर्न अनुमति दिन्छ जसले प्रायः पृष्ठभूमिमा सङ्गीत सुविधा प्रदान गर्दछ। यसलाई चाहेको खण्डमा गति बढाउन, गति कम गर्न वा छनौटसँग सम्पादन गर्न सकिन्छ। र अनुप्रयोगसँग साङ्गीतिक श्रव्य दृश्य सृजना गर्नका लागि प्रयोगकर्ताहरूले विभिन्न पृष्ठभूमिमा छुट्टै किसिमका सङ्गीत छनौट गर्न सक्दछन् जसलाई छनौटको साथ सम्पादन गर्न पनि सकिन्छ र १५ सेकेन्डको उक्त श्रव्य दृश्यलाई उर्ध्वभरण गर्नु अघि गति समायोजनको साथ कैद गर्न सकिन्छ र उक्त निर्मित श्रव्य दृश्यलाई टिकटक सहित अन्य सामाजिक सञ्जाहरूमा साझेदारी गर्न पनि सकिन्छ। प्रयोगकर्ताहरूले लोकप्रिय गीतहरूमा छोटो ओठ समक्रमण सहितको श्रव्य दृश्यहरू पनि कैद गर्न सक्दछन्।

अनुप्रयोगको “प्रतिक्रिया” सुविधाले प्रयोगकर्ताहरूलाई उनीहरूको प्रतिक्रियालाई एक विशिष्ट श्रव्य दृश्यमा कैद गर्न अनुमति दिन्छ, जसमाथि यो सानो विण्डोजमा राखिन्छ जुन पर्दाको वरिपरि चल अवस्थामा रहेको हुन्छ। यसको “युगल” सुविधाले प्रयोगकर्ताहरूलाई अर्को श्रव्य दृश्य निर्माण गर्न अनुमति दिन्छ जसमा दुईवटा श्रव्य दृश्यहरू फरकफरक पर्दामा समायोजित हुन्छन्। “युगल” सुविधा म्युजिकल्लीको अर्को व्यापारी प्रतिक हो।

अनुप्रयोगले प्रयोगकर्ताहरूलाई तिनीहरूको खाताहरू “निजी” रूपमा राख्न अनुमति दिन्छ त्यस्ता खाताहरूको सामग्री टिकटकमा दृश्यात्मक रूपमा रहन्छन्, तर खातावालाले उनीहरूको सामग्रीलाई अवलोकन गर्न अधिकार नदिनेहरूका लागि टिकटकले उक्त प्रयोगकर्ताहरूलाई निशेध गरेको छ। प्रयोगकर्ताहरूले अन्य कुनै प्रयोगकर्ता, वा केवल साथीहरू, उनीहरूसँग कुराकानी, सन्देश, “प्रतिक्रिया” वा “युगल” श्रव्य दृश्य मार्फत उनीहरूसँग अन्तर्क्रिया गर्न सक्दछन् भन्ने बारेमा छनौट गर्न सक्दछन्। प्रयोगकर्ताहरूले कुनै विशिष्ट श्रव्य दृश्यलाई खाता निजी भए वा नभएपनि या त “सार्वजनिक”, “मित्रहरूका लागि मात्र”, वा “निजी” लाई छनौट गर्न सक्दछन्।

टिकटकमा “तपाईंको लागि” नामक पृष्ठ अनुप्रयोगमा उनीहरूको अघिल्लो कार्यहरूमा आधारित सिफारिश श्रव्य दृश्यहरूको सङ्ग्रह हो जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई मनपर्ने सामग्रीहरूको समावेश गर्दछ। १६ वर्ष वा टिकटकको नीति भन्दा माथि रहेमा प्रयोगकर्ताहरूलाई केवल “तपाईंको लागि” पृष्ठमा चित्रित गर्न सकिन्छ। १६ वर्ष मुनिका प्रयोगकर्ताहरू “तपाईंको लागि” पृष्ठ र कुनै ह्यासट्याग भित्र देखा पर्ने छैनन्। प्रयोगकर्ताहरूले श्रव्य दृश्य, ह्यासट्याग, छनोट, र ध्वनिरहरू उनीहरूको “बचत गरिएको” खण्डमा थप्न सक्दछन्।[३७] यो खण्डलाई प्रयोगकर्ताहरूको प्रोफाइलमा मात्र देख्न सकिन्छ।  जसको प्रयोग गरी प्रयोगकर्ताहरूले बचत गरेका कुनै पनि श्रव्य दृश्य, ह्यासट्याग, छनोट, वा ध्वनि अरूलाई सिफारिस गर्न सक्दछन्।

नेपालमा टिकटकको सुरुवात कहिले देखि भयो भन्ने एकिन डेटा छैन । सरकारले सामाजिक सञ्जालको रुपमा प्रयोग भइरहेको टिकटकका माध्यमबाट सामाजिक सद्भाव एवं सामाजिक वातावरणमा नकारात्मक असर परिरहेको निष्कर्षसहित नेपालमा टिकटकको प्रयोगमा रोक लगाउन कात्तिक २७ गते मन्त्रिपरिषदबाट निर्णय गरेपछि समर्थन र विरोधमा बहस जारी छ ।

अन्य सामाजिक सञ्जालले कम्युनिटी गाइडलाइनविरुद्धका सामग्री हटाउने गरे पनि टिकटकले रियलटाइमका सामग्री हटाउन नसकेको बरु लाइभ भिडियोहरु रेकर्ड गरी अन्य सामाजिक सञ्जालमा समेत शेयर गर्ने गरेकाले टिकटकको नियमन सम्भव नभई प्रयोगमा नै रोक लगाउनुपरेको सरकारले स्पष्ट गरेको छ ।

सामाजिक सद्भाव र नागरिकको सुरक्षाका लागि टिकटकमा रोक लगाइएको सरकारको भनाइ छ । टिकटकले नागरिकको डाटा सुरक्षा गर्न नसकेको, नागरिकको गोपनीयताको हनन हुनु भनेको राष्ट्रिय सार्वभौमिकताकै लागि चुनौतीको विषय भएकाले पनि प्रयोगमै प्रतिबन्ध लगाउनुपरेको सरकारको भनाइ छ ।


यी समाचार पनि पढ्नुहोस्:-


                                                राष्ट्रिय सुरक्षा प्रतिकूल केही प्रतिनिधिमूलक घटना

– केही समयअघि सुनसरीको धरानमा गोरु काटेर सामूहिक भोज गरेको भिडियो टिकटकमा पोष्ट भएपछि सामाजिक सद्भाव खल्बलिने घटना भई निषेधाज्ञा लगाउनु परेको ।

– नेपालगञ्जमामा मुस्लिम समुदायको भावनामा ठेस पुग्ने सामग्रीसहितका भिडियो पोष्ट भएपछि सामाजिक सद्भाव खल्बलिन गई निषेधाज्ञासम्मको घटना हुन पुगेको ।

– पछिल्लो समय टिकटक भिडियोका नाममा अश्लील भिडियो सार्वजनिक तथा अनैतिक क्रियाकलापका लागि मोलमोलाई हुने गरेको । त्यसका साथै लाइभमा अश्लील गतिविधि, जुवातास खेलाउने, गैरकानुनी विज्ञापन प्रसारणलगायतका गतिविधि बढिरहेको ।

– टिकटक लाइभ स्ट्रिमिङ गरी उपहार प्राप्त गर्न अनैतिक, अमर्यादित र असामाजिक गतिविधि बढ्दै गएको ।

– विभिन्न स्थान र विभिन्न मितिमा टिकटक भिडियो बनाउने क्रममा लडेर मृत्यु भएको । साथै केहीको पासो लगाएर टिकटक भिडियो बनाउने क्रममा झुण्डिएर मृत्युसमेत भएको ।

– भाइरल हुने नाममा परीक्षार्थीले परीक्षा काेठाभित्रको भिडियो समेत टिकटकबाट सार्वजनिक गरेको ।

यी र यस्ता घटनाबाट अनैतिक र असामाजिक क्रियालापबाट वृद्धि हुँदै गएको ।


                                                              टिकटिकले सिर्जना गरेका अन्य चुनौती

– नागरिकको भौतिक सुरक्षाका लागि पनि टिकटक चुनौती बन्यो । साइबर अपराधका उजुरीमध्ये अधिकांश टिकटकसँग सम्बन्धित छन् ।

– टिकटकले प्रयोगकर्ताको रुचिअनुसारका अन्तहीन भिडियोहरू मोबाइलका स्क्रिनमा आउने गरी एलगोरिदम सेट गरेको हुनाले घण्टौंसम्म यसलाई चलाउने लतमा धेरै मानिस फस्दै गएको र जसबाट मानव स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पुग्न गई अनिद्रा, एन्जाइटी, डिप्रेसनजस्ता समस्या देखिन थालेकाले मानव स्वास्थ्य बिग्रन नदिन टिकटकमा रोक लगाइएको हो ।

– बालबालिका तथा युवकयुवतीलाई गलत दिशातिर डोराउँदै विषाक्त मनोविज्ञानको सिर्जना गरिरहेकाले भोलिका कर्णधार बालबालिकाको भविष्यलाई ध्यान दिएर टिकटक प्रयोगमा रोक लगाइएको हो ।

– धार्मिक असहिष्णुता, जातीय क्षेत्र एकता, भौगोलिक अखण्डता तथा राष्ट्रियता र राष्ट्रिय सुरक्षामा चुनौती सिर्जना गरेको ।

– टिकटक प्रयोगकर्तामध्ये करिब ४५ प्रतिशत १२ देखि २४ वर्ष उमेर समूहका अध्ययनबाट देखिन आएकाले उक्त उमेर समूहका मानिस गलत प्रभावमा सजिलै पर्न सक्ने तथा भ्रामक छविमा रमाउने र महत्वाकांक्षी हुनेलगायत भाइरल हुने आकांक्षाले गलत दिशातिर मोडिने खतरा रहेको ।

– आपराधिक मानसिकताका व्यक्तिले टिकटक प्रयोगकर्ताको मनोविज्ञानको गलत फाइदा उठाई आपराधिक गतिविधिमा संलग्ने गराउने गरेको ।

– हाम्रो संस्कार, संस्कृति, प्रथा, प्रचलन, मूल्य, मान्यता तथा सामाजिक सद्भावविरुद्ध नकारात्मक प्रभावलाई बढावा दिएको । जसले हाम्रो पूर्वीय सभ्यतामाथि नै चुनौती थप्दै लगेको ।

– टिकटक प्रयोगको लत बसेर महत्वपूर्ण समय यसको प्रयोगमा बिताउँदा उत्पादकत्व वृद्धिमा समेत असर पुग्ने गरेको ।

– टिकटकको प्रयोगबाट आत्महत्या, गाली बेइज्जत, दुर्घटना, पारिवारिक बिखण्डनजस्ता समाजलाई नकारात्मक असर पुग्ने घटना बढिरहेको ।

–सामाजिक सञ्जाल सञ्चालनसम्बन्धी निर्देशिका जारी भए पनि यससम्बन्धी ऐन निर्माणको चरणमा रहेकाले कानुन नआउँदासम्म मन्त्रिपरिषद्को निर्णयले पनि कानुन सरहकै मान्यता पाउने भएकाले मन्त्रिरिषदबाट निर्णय गरिएको ।

– नेपालको संविधानको धारा २८ गते गोपनीयताको हक सुनिश्चित गरेको, कुनै पनि व्यक्तिको जीउ, आवास, सम्पत्ति, लिखत, तथ्यांक, पत्राचार र चरित्रसम्बन्धी विषयको गोपनीयताका कानुनबमोजिमबाहेक अनतिक्रम्य हुने उल्लेख गरेको छ ।

–व्यक्तिको गोपनीयतासम्बन्धी ऐन, २०७५ ले विद्युतीय प्रणालीहरुबाट भएको कुराकानीलाई पनि गोपनीयताको अधिकारभित्र राखेको । प्रत्येक व्यक्तिलाई विद्युतीय माध्यममा रहेको निजको कुनै पनि वैयक्तिक सूचना, लिखत, पत्राचार, तथ्यांक वा चरित्रसम्बन्धी कुराको गोपनीयता राख्न पाउने अधिकार हुने । कसैले पनि कुनै दुई वा दुईभन्दा बढी व्यक्तिबिचमा विद्युतीय माध्यमबाट भएको कुनै संवाद वा कुराकानी सम्बन्धित व्यक्तिहरुले मञ्जुरी दिएको कानुनबमोजिम अधिकार प्राप्त अधिकारीले आदेश दिएकोमा बाहेक कुनै यान्त्रिक उपकरणको प्रयोग गरी सुन्न वा त्यस्तो कुराको ध्वनिअंकन वा रेकर्ड गर्न वा गराउने नहुने स्पष्ट व्यवस्था रहेको ।


यी समाचार पनि पढ्नुहोस्:-


नेपालमा मात्र प्रतिबन्ध लगाइएको होइन सदुपयोग ज्यादा र दुरुपयोग अपवाद हुने देशहरुमा सामाजिक सञ्जालको सुसञ्चालन हुँदा नागरिकहरु बलिया हुने र सरकार जवाफदेही हुने विश्वास गरिन्छ । कतिपय त्यस्ता देशमा सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरु पनि स्वदेशी रहेछन् वा स्वदेशी एजेन्टको नियन्त्रणमा रहँदा रहेछन् । यी दुवै विषय हाम्रो देशको सन्दर्भमा भने मेल खाएको देखिँदैन । विभिन्न देशमा आफ्नो देशको अनुकूलतामा टिकटकमाथि आंशिक वा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाउने गरिएको छ । स्वतन्त्रताको अगुवा देश अमेरिकाका ५० मध्ये ४० राज्यमा कुनै न कुनै किसिमको प्रतिबन्ध लागेको, छिमेकी देश भारतमा समेत प्रतिबन्धित छ । अझ चाखलाग्दो कुरा त के भने यसको शुरुवात भएको चीनमा समेत नियन्त्रित प्रयोग मात्र छ ।

अश्लीलता, मानव बेचबिखन, गलत सूचना अफवाह प्रवाह, राष्ट्रिय सुरक्षा, युवाको मानसिक स्वास्थ्यलगायतका कारण देखाउँदै हालसम्म नेपालसहित २८ देशमा टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको छ। टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाउने देशहरु :

क्यालिफोर्निया
नोभेम्बर २०१८ मा, यसको विरुद्ध क्यालिफोर्नियामा प्रतिनिधि मुद्दा दायर गरिएको थियो । टिकटकले अमेरिकी व्यक्तिहरूको व्यक्तिगत पहिचान योग्य जानकारी चीनमा अवस्थित थङ्सिन र अलीबाबाको स्वामित्वमा रहेको सर्भरमा हस्तान्तरण गरेको थियो । उक्त मुद्दामा टिकटकको अभिभावक कम्पनी बाइटडनन्सलाई उनीहरूको अनुमति बिना प्रयोगकर्ता सामग्री प्रयोग गरेको आरोप पनि लगाएको थियो ।

भारत
भारतले सन् २०१९ को एप्रिलमा एक अदालतको आदेशमा छाडा यौन क्रियाकलाप प्रदर्शन गरेको भन्दै टिकटकमा प्रतिबन्ध गरेको थियो । चीन भारत सीमामा दुई देशबीचको सेनाबीच तनाव बढेपछि भारतले भारतको सम्प्रभुता, भारतको सुरक्षामा खतरा पैदा भएकाले टिकटक सहितका चिनियाँ एप बन्द गरेको थियो ।

अफगानिस्तान
सन् २०२२ मा अफगानिस्तानमा सरकारमा आए लगत्तै तालिवानले इस्लामिक कानुन विपरीत रहेको भन्दै टिकटक बन्द गरेको थियो । ब्लुमबर्गका अनुसार यस प्लेटफर्ममा आउने सामग्रीले युवाहरूलाई गलत बाटोतर्फ लाने र त्यस्ता सामग्री इस्लामिक कानूनसँग मेल नखाने भएकाले तालिवानले टिकटकमाथि रोक लगाएको हो ।

इन्डोनेसिया
३ जुलाई २०१८ मा, टिकटकलाई इन्डोनेसियामा प्रतिबन्ध गरिएको थियो। सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयले यसमा धेरै नराम्रा सामग्री रहेको जसले बालबालिकाहरूलाई हानि गर्ने भन्दै प्रतिबन्ध गरिएको बताएको थियो।

अस्ट्रेलिया
अष्ट्रेलियाको संघीय सरकारले अप्रिल २०२३ मा सरकारी डिभाइसमा टिकटक प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाएको थियो ।

बेल्जियम
मार्च २०२३ देखि बेल्जियमले पनि टिकटकमाथि अस्थायी रूपमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । रोयटर्सका अनुसार त्यहाँको संघीय सरकारको स्वामित्वमा रहेका डिभाइसहरूमा टिकटक प्रयोग गर्न पाइँदैन । प्रतिबन्धको कारण राज्यको सुरक्षा तथा साइबर सुरक्षाको विषयलाई मानिएको छ ।

क्यानडा
फेब्रुअरी २०२३ देखि क्यानडाको सरकारले जारी गरेका डिभाइसमा टिकटक प्रयोग गर्न रोक लगाइएको छ । बीबीसीका अनुसार गोपनीयता र सुरक्षाका कारण क्यानडलाले टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाएको हो ।

डेनमार्क
डेनमार्कले गत मार्च २०२३ मा आफ्ना कर्मचारीहरुलाई काम गर्ने डिभाइसमा टिकटक प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

युरोपेली संघ
मार्च २०२३ देखि युरोपेली संघले आफ्नो प्रमुख तीन निकाय युरोपेली संसद, युरोपेली आयोग र युरोपेली काउन्सिलका कर्मचारीलाई टिकटक प्रयोग गर्नबाट प्रतिबन्ध लगाएको छ । सीएनएनका अनुसार कर्मचारीहरूको व्यक्तिगत डिभाइसबाट समेत टिकटक एप हटाउन लगाउनुका साथै प्रयोग गर्न रोक लगाइएको छ ।

फ्रान्स
मार्च २०२३ देखि फ्रान्सले सरकारी कर्मचारीहरूलाई टिकटक प्रयोगमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । टेकक्रन्चका अनुसार डेटा सुरक्षालाई कारण देखाउँदै फ्रान्सेली सरकारले टिकटकमाथि रोक लगाएको हो ।

लात्भिया
मार्च २०२३ देखि युरोपेली देश लात्भियाको विदेश मन्त्रालयले सुरक्षा कारण देखाउँदै टिकटक प्रतिबन्ध गरेको थियो । त्यहाँ विदेश मन्त्रालय अन्तर्गतका डिभाइसहरूलाई टिकटक एप प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाइएको छ ।

नेदरल्याण्ड्स
नोभेम्बर २०२२ देखि डच सरकारले आफ्ना कर्मचारीलाई टिकटक प्रयोग गर्नबाट रोक लगाएको छ । पोलिटिकोका अनुसार कर्मचारीका फोनमा टिकटक चलाउन पाइँदैन ।

न्युजिल्याण्ड
मार्च २०२३ देखि न्युजिल्याण्डले आफ्ना सांसदहरू तथा कर्मचारीहरूलाई टिकटक प्रयोग गर्नबाट रोक लगाएको थियो । राष्ट्रिय साइबर सुरक्षालाई कारण देखाउँदै उनीहरूको फोनबाट टिकटक हटाउने र प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गरिएको थियो ।

नर्वे
सरकारी कर्मचारीहरूलाई टिकटक प्रयोग गर्न रोक्ने र प्रतिबन्ध लगाउने गरी नर्वेको सरकारले मार्च २०२३ देखि आफ्नो निर्णय कार्यान्वयन गरिसकेको छ । यसका साथै राजधानी ओस्लो र दोस्रो ठूलो सहर बर्गनका नगरपालिकाहरूले पनि आफ्ना कर्मचारीहरूलाई टिकटक हटाउन निर्देशन दिएका छन् ।

पाकिस्तान
एपले अनैतिक सामग्रीहरूलाई फैलाउन सहयोग गरेको भन्दै पाकिस्तान सरकारले अक्टोबर २०२० देखि हालसम्म कम्तीमा चार पटक टिकटकमाथि अस्थायी रूपमा प्रतिबन्ध लगाइसकेको छ ।

ताइवान
टिकटकले राष्ट्रिय सुरक्षा जोखिमलाई खतरामा पार्न सक्ने बताउँदै डिसेम्बर २०२२ देखि ताइवानले पनि यसमाथि प्रतिबन्ध लगाएको छ । सरकारी उपकरणहरूमा चीनमा तयार भएका सफ्टवेयर प्रयोग गर्न नदिने बताउँदै ताइवानले टिकटकसहित अन्य एपमाथि रोक लगाएको छ ।

बेलायत
बेलायतले मार्च २०२३ देखि राज्यका मन्त्रीहरू र निजामती कर्मचारीहरूले प्रयोग गर्ने मोबाइल फोनमा टिकटक प्रयोग गर्न रोक लगाएको छ । बेलायतको नेसनल साइबर सेक्युरिटी सेन्टरले गरेको अध्ययनपछि बेलायती सरकारले यस्तो निर्णय लिएको थियो ।

संयुक्त राज्य अमेरिका
संयुक्त राज्य अमेरिकामा २०२२ डिसेम्बरमा राष्ट्रपति जोय बाइडेनले डिसेम्बरले ‘नो टिकटक अन गभर्मेन्ट डिभाइस एक्ट’ मा हस्ताक्षर गरेका थिए । त्यसपछि डेटा सुरक्षाको कारण देखाउँदै संघीय सरकारको स्वामित्वमा रहेका डिभाइसहरूमा टिकटक प्रयोग गर्न निषेध गरिएको छ ।

टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाएका अधिकांश देशले राष्ट्रिय सुरक्षा, गोपनीयता, सूचना चोरी लगायतलाई कारण मानेका छन् । अहिलेसम्म विश्वभरि आफ्ना सक्रिय प्रयोगकर्ताको सङ्ख्या १ अर्बभन्दा बढी रहेको टिकटकको दाबी छ ।

%d