काठमाडौँ । स्थानीय तहहरूलाई "चिसो तयारी योजना" बनाउनु जरुरी छ। विशेष गरी कमजोर समुदायहरूको लागि हीटिङ, तातोपानी सुविधा, र आपत्कालीन सहायता व्यवस्थापन।
काठमाडौँ उपत्यकाको न्यूनतम तापक्रम झन्डै ९ डिग्री सेल्सियसमा झरिसकेको छ ।मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका मौसमविद् डेभिड ढकालका अनुसार आज बिहान ५ः४५ बजेको मापनमा काठमाडौँ उपत्यकाको न्यूनतम तापक्रम ९.३ डिग्री सेल्सियस छ।
हिजो (शनिबार) यही टाइममा ९.६ डिग्री सेल्सियस थियो । पछि बिहान ८ः४५ सम्ममा घटेर ९.२ डिग्री सेल्सियसमा झरेको थियो ।
आजको आधिकारिक न्यूनतम तापक्रम अहिले बिहान ८ः४५ बजे मापन गरिन्छ।
विद्यालयहरूमा शीत-सुरक्षा अभिवर्द्धन कार्यक्रमहरू लागू गर्नुपर्छ ताकि विद्यार्थीहरूलाई चिसोबाट हुने जोखिम र बच्ने उपायहरूबारे जानकारी होस्।
स्वास्थ्य केन्द्रहरुलाई चिसो सम्बन्धी बिरामीहरू (श्वासप्रश्वास, हाइपोथर्मिया) बाट सम्भावित भारका लागि तयार रहन मार्गदर्शन र स्रोत प्रदान गर्नुपर्छ।
- दीर्घकालीन विचार — जलवायु परिवर्तन र शहरी संरचना
काठमाडौंमा यस्ता चिसो घटनाहरू जलवायु परिवर्तनसँग सम्बन्धित छन्? यदि यस्ता ओसिलो चिसो लहरहरू यथावत् भइरहिरहेका छन् भने, शहरी नियोजन र भवन निर्माणलाई जलवायु अनुकूल गर्ने संरचनात्मक बदलाव आवश्यक हुन सक्छ:
भवनहरूमा इन्सुलेशन प्रविधि अपनाउन प्रोत्साहन दिनु। हराभरा क्षेत्रहरू बढाउनु जसले “हीट आइल्यान्ड” प्रभावलाई कम गर्न सहयोग गर्न सक्छ।
ऊर्जा स्रोतहरूलाई नवीकरणीय विकल्पतर्फ मोड्ने प्रयासलाई तीव्र बनाउनु, ताकि चिसोका समयमा तातो उत्पादनमा वातावरणीय लागत न्यून होस्।
काठमाडौंको न्यूनतम तापक्रम ९ डिग्रेमै झर्नु एक चेतावनी हो — यो केवल मौसमको अस्थिरता होइन, एक सामाजिक र पर्यावरणीय चुनौती हो। यदि हामी समयमै योजनाबद्ध र समन्वित कदम चाल्न सक्यौं भने मात्र चिसोले निम्त्याउने जोखिमलाई न्यून गर्न सकिन्छ। अबको जडानलाई हावा जस्तै नबनाउन, ठोस पूर्वतैयारी र सक्रिय समन्वय जरुरी छ।
